آموزش مقابله با سوء استفاده جنسی به کودکان

آموزش روشهای مقابله با سوء استفاده جنسی به کودکان


امکان سواستفاده جنسی از کودک ، چیزی است که اکثر والدین ترجیح می دهند دربارهآن فکر نکنند. اما این امر اتفاق می افتد و متاسفانه کسانی که مرتکب این عمل می شوند اغلب از نزدیکان کودک هستند( و اکثرا عضو همان خانواده) کودکان قربانی غالبا احساس می کنند که اگر فاش کنند مورد سو استفاده قرار گرفته اند گناهشان دو چندان می شود، بنابراین پرسشهای آنها ممکن است غیر مستقیم و حاوی سرنخهای پنهانی باشد.



- آیا باید به او اجازه دهم مرا ببوسد؟
- آیا حتما باید روی زانوی عمو بنشینم؟
- آیا ممکنه رازداری کار اشتباهی باشه؟
- آیا درسته که کسی به وسط پاهای من دست بزنه؟
- آیا همه کارهای عمو یا بابابزرگ درسته؟



ورای این پرسشها چیست؟
این قبیل پرسشها می تواند نشانه سو استفاده جنسی باشد که یکی از مخربترین شیوه های بهره کشی از کودکان است. بدبختانه اغلب یکی از نزدیکان کودک در این امر دخیل است که می تواند با ایجاد یک پوشش عاطفی بر پایه ترکیبی از راز داری و تهدیدهای ضمنی ، موضوع را مخفی نگه دارد. بسیاری از کودکان به دلایلی کاملا بیهوده از بزرگسالان می ترسند،اما کودکی که مورد سو استفاده قرار گرفته است، اغلب احساس می کند که واقعااشکالی وجود دارد. بویژه اگر فرد متجاوز از او بخواهد تا موضوع را از والدینش مخفی نگه دارد.کودکانی که قول داده اند رازی را نگه دارند ممکن است از صحبت کردن بترسند، پس حواستان به پرسشهایی که ممکن است نشانه آن باشند که کسی دارد از معصومیت کودک شما سو استفاده می کند باشد.


در مورد سایر علایمی نیز که کودکتان نشان می دهد حساسیت به خرج دهید، مانند :
- گوشه گیری
- خودداری از غذا خوردن
- اکراه داشتن از روبرو شدن با یکی از بستگان
- کابوس دیدن- مشکل در راه رفتن یا نشستن
- اجتناب ناگهانی از شرکت در فعالیتهای ژیمناستیک یا فعالیتهای بدنی
- شب ادراری- تغییر ناگهانی در اشتها
- خوردن چیزهای خاص و نشان دادن رفتارهاو اطلاعات جنسی غیرمعمول
- مشغول شدن بیش از حد به ناحیه تناسلی
- خط خطی کردن ناحیه تناسلی یا وسط پاها در نقاشی ها
- استفاده از رنگهای تیره، سیاه و یا تیره کشیدن بعضی از افراد در نقاشی



آموزش روشهای مقابله با سوء استفاده جنسی به کودکان



رهنمودهایی برای پاسخ های شما
کودکان باید بدانند که می توانند در مورد هر چیزی به شما پناه بیاورند. وشما حرف آنها را جدی خواهید گرفت. بسیاری از کودکان از ترس اینکه والدینشان حرف آنها را باور نکنند ، از گفتن مساله به آنها هراس دارند.لازم است شما بسیار آرام باشید و آماده باشید تا با ملایمت این مساله را بررسی کنید و کشف کنید که انگیزه پرسش کودکتان چیست؟ این را برای کودکتان روشن کنید که او می تواند هر چیزی را به شما بگوید، حتی رازهای بسیار مهم را،و به او اطمینان دهید که از او حمایت خواهید کرد.اگرکودک فکر کند که با گفتن این مساله به شما، مورد سرزنش قرار می گیرد و یا شما در موقعیتی قرار می گیرید که آسیب می بینید ممکن است از گفتن مساله پرهیز کند. بنابر این به او نشان دهید که علاوه بر راز دار بودن آنقدر شجاع هستید که بدون اینکه غش و ضعف کنید راز او را تا آخر بشنوید.


فراموش نکنید که در بسیاری از موارد متجاوز و یا فرد سو استفاده کننده با ترساندن کودک از اینکه مثلا مادرو پدرش به دردسر بیافتند او را وادار به رازداری می کند. مثلا به او می گوید: اگر به مامانت بگویی او دیگر سر کار نمی رود وکارش را از دست می دهد. آنوقت تو مسوول این بدبختی مامان هستی!


چه چیزهای دیگری لازم است بدانید
اکثر موارد سو استفاده جنسی از کودکان به وسیله کسی انجام می شود که کودک او رامی شناسد و به او اعتماد دارد. این موضوع ممکن است تکان دهنده باشد، اما شما باید حرف کودکتان را باور کنید. از اینکه ناخودآگاه گفته های کودک خود را به عنوان توهم و یا واکنشی بیهوده رد کنید بپرهیزید ، زیرا ممکن است بطور نا خواسته باعث تکرار سو استفاده از کودک شوید.حتیزمانی که اشاره می کنید کار شخص غلط بوده است، باز هم ممکن است کودکتان احساس کند نمی تواند به او خیانت کند زیرا دوست ندارد که آن شخص تنبیه شود.تمامکودکان قربانی فکر می کنند که به نوعی سزاوار سرزنش اند. به کودکتان اطمینان دهید که او مقصر نیست . اگر راستگو باشد دچار هیچ مشکلی نخواهد شد.

اگر مشخص شود که شخص متعدی از آشنایان و نزدیکان است، حتما باید از مراجع ذیربط تقاضای کمک کنید. شرم و اندوهی که این مساله ایجاد می کند وحشتناک است ، اما مهمترین مسوولیت شما حمایت از کودک است، نه از شخص متعدی.



به کودکتان نکات زیر را برای مقابله با سو استفاده جنسی بیاموزید:
سو استفاده جنسی به تدریج شروع می شود. با تماسهای خوب آغاز می شود، بعد نوبتبه تماسهای مشکوک می رسد و سپس تماسهای بد انجام می شود.
معمولا سو استفاده جنسی همراه با فریب، تهدید و یا حتی تماسهای لذت بخش است. معمولا فردی آشنا در این قضیه درگیر است. گرچه ممکن است غریبه ها هم گاهی به این کار اقدام کنند. معمولا فرد متعرض و یا متجاوز از کودک می خواهد تا راز او را نگه دارد. سو استفاده جنسی می تواند هم پسرها و هم دخترها را تهدید کند و ربطی به خوشگل و زشت بودن ندارد.راههایفرار ازیک موقعیت و یا وضعیتی که ممکن است سو استفاده جنسی در آن رخ دهد را به کودکتان بیاموزید ، می توانید برای این کار از داستانها و یا سناریوهایی مانند مثال زیر استفاده کنید:


مامان سپیده و سارا آنها را برای خریدن نوشابه به سوپر محل فرستاده ، آنها بارهابرای خرید به این فروشگاه رفته اند. وقتی آنها وارد می شوند همسایه که پیرمرد است آنها را برای خوردن بستنی به خانه اش دعوت می کند. وقتی آنها دارند بستنی می خورند، پیرمرد شروع به ماساژ دادن پای سارا می کند. از کودک 6 تا 8 ساله تان بپرسید اگر او به جای بچه ها بود چه کار می کرد؟ به چه کسی خبر می داد؟


می توانید داستان را این طور ادامه بدهید که اگر پیرمرد به آنها بگوید : " اگر به کسی چیزی نگویید من هر بار که اینجا می آیید به شما بستنی می دهم !" آنها چه کار باید بکنند.اگر آنها را تهدید کند که به صاحب خانه شان می گوید که آنها را از خانه بیرون بکند، بچه ها باید چه کار بکنند؟خلاق باشید مثالهایی از این دست فراوانند. شما می توانید با تاکید بر آنچه خود بچه ها می دانند به آنها روشهای مقابله را بیاموزید. لیستی از کسانی که ممکن است کودک در صورت احساس خطر به آنها پناه ببرد برای او مشخص کنید. ( ترجیحا از زنان و خانمهای مورد اعتماد و در دسترس)حمام کردن کودک فرصت خوبی برای آموزش نقاط خصوصی بدن و راههای محافظت از آنها به کودک است. به کودکتان نشان دهید که شستن و تمیز نگه داشتن این ناحیه ، برای سلامتی او اهمیت دارد و در ضمن باید مراقب باشد کسی به این نقطه دست نزند.


نشان دهید که شما هم فقط برای سلامتی و پاکیزه نگه داشتن او به این نقطه دست میزنید. برای شستن این ناحیه از او اجازه بگیرید و یا در سنین بالاتر، در صورتی که او را به حمام می برید به او فرصت دهید تا این ناحیه را خودش بشوید. میتوانید راههای برخورد با تماسهای ناخواسته را به او آموزش دهید. " نه گفتن " را به او بیاموزید و اینکه در صورتی که با تماس ناخواسته فردی سمج و پر زور روبرو شد چگونه از خود محافظت کند. بهکودک بگویید که تمام تماسها خوب نیستند و یک بچه باهوش باید فرق بین تماسهای خوب و بد را بفهمد. باید تماسهای بد را به مادرو پدر، معلم و یا یکفرد مورد اعتماد گزارش بدهد. چون این تماسها ممکن است کم کم پیشرفت کند و به سو استفاده جنسی ختم بشوند.بهکودک اطمینان بدهید که اگر تماسهای مشکوک را به یک آدم بزرگ مورد اعتماد گزارش بدهد ، راحت تر می توان در مورد روش برخورد با آن تصمیم گرفت. به بچه ها بگویید که گزارش دادن موارد مشکوک باعث حفاظت بیشتر خودشان و بچه های دیگر می شود. بهبچه یاد بدهید که نقاط جنسی و بدنش به خودش تعلق دارد و کسی حق ندارد بدوناجازه او به آن نقاط دست بزند. می توانید برای این آموزش از یک شعر و یا داستان استفاده کنید.


چند سال قبل ، شعری ژاپنی را می خواندم که برای کودکان 2- 3 ساله توضیح می دادکه همانطور که مامان ساعتش را بالای کمد می گذارد و یا بابا وقتی موتور سواری می کند از کلاه ایمنی استفاده می کند. او هم پوشک می پوشد. شما هم میتوانید به بچه بگویید که همانطور که او از چیزهای گرانبهایش مراقبت می کندازآن نقطه هم باید مراقبت کند، و اجازه ندهد کسی آن را لمس کند مگر مامانیا دکتر آن هم فقط وقتی که مامان اجازه می دهد.


اگر در سن 3- 2 سالگی این آموزش را به کودکتان بدهید بعد می توانید آموزشهای بعدی را بر همین اساس ادامه داده و در طی سالهای بعد از اینکه او می داند چگونه از خودش مراقبت کند خیالتان آسوده تر باشد. این کودک بعدا بهتر خواهدپذیرفت که برای حفاظت از خودش در برابر بیماریهای مقاربتی از تماس با افراد مشکوک خود داری کرده و از کاندوم استفاده نماید. ارزشهایخانوادگی را به او بیاموزید مثلا بگویید :" ما توی خانوده مون از این کارها نمی کنیم." یا مثلا " ما این رفتارها رو نمی پسندیم".


این کار باید در زمینه ای از واقعیت انجام شود . کودک باید ببیند که شما واقعا برخی رفتارها را عیب می دانید. و به آنها نمی پردازید.؛حتی اگر در حال مشاهده یک رفتار مشکوک توسط یکی از بستگان نزدیک مانند پسر خاله و یا پسر عمویش است. گرچه این کار گاهی بسیار مشکل است اما کودک باید بداند که ارزشهای خانوده او و قوانینی که در خانه آنها وجود دارد حتی با قوانین خانواده عمو و خاله فرق دارد. این کار نیز باید در محیطی آرام و بدون ترس و سختگیری انجام بگیرد. بیشتر روی ارزشهای خانوادگیتان تاکید کنید .وقتیرفتار مشکوکی از یکی از افراد غریبه و آشنا دیدید. برای کودک بگویید که " این رفتار را من نمی پسندم و فکر می کنم خیلی از آدمهای دیگه دنیا هم تاییدش نمی کنند ".


مثالهایی از پرسشهای کودکان و پاسخهای شما
آیا درسته کسی به وسط پاهای من دست بزنه؟ آیا مجبورم توی بغل عمو بشینم؟ آیا ممکنه رازداری کار اشتباهی باشه؟



پاسخها برای سنین 6- 2 سال
اگردوست نداری ، هیچ وقت مجبور نیستی کسی را ببوسی یا بغل کنی. هیچ آدم بزرگیو یا هیچ فرد بزرگتر از تو حق نداره به وسط پاهای تو دست بزنه، پس باید همیشه به من بگویی، تو مجبور نیستی هیچ رازی را از مامان مخفی کنی. حتیاگر کسی به تو بگوید که"اگر این کار را نکنی ، اتفاق بدی می افتد". همه چیز را فورا به من بگو و مطمئن باش کاری می کنم که اتفاق بدی برای تو نیافتد.


پاسخها برای سنین 6- 8 سال:
تنها کسی که تو باید همیشه از او اطاعت کنی مامان است. تو باید در مدرسه همان طوری رفتار کنی که به تو می گویند، اما اگر در مدرسه کسی از تو خواست که کار عجیبی را در تنهایی با او انجام بدهی، لازم نیست حرف او را گوش کنی. اگرکسی به تو بگوید کارهایی مثل دست زدن به بدن همدیگر و یا بوس کردن را انجام بدهی، مجبور نیستی حرفش را گوش کنی. فقط بگو : " من نمی خواهم این کار را انجام بدهم:" یا " نمی خواهم این بازی رابکنم." یا "می خواهم به خانه بروم." اگر کسی از تو خواست تا درباره چیزی راز داری کنی، معمولا به خاطر اینست که او می داند مامان از فهمیدن آن عصبانی خواهد شد.بنابراین کار غلطی است که از تو بخواهند چیزی را به مامان نگویی. من باید همه رازهای تو را بدانم، بخصوص آنهایی که ناراحتت می کند. . اگر شخصی به تو بگوید در صورت فاش کردن رازی به زندان یا جهنم می روی ، بدجنس است و دروغ می گوید. او فقط برای ترساندن تو این را می گوید. نگران نباش مامان می تواند همه چیز را درست کند. و تو اصلا سرزنش نمی شوی. هیچ کسٍ هیچ وقت نخواهد فهمید که تو درباره او با من صحبت کرده ای. تو همیشه می توانی به من اعتماد کنی.


پاسخها برای سنین 11- 8 سال:
بعضی از آدم بزرگها دوست دارند با کودکان؛ پسر یا دختر، کارهای بد انجام بدهند.آنها آدمهای بدی هستند و این کار نیز بسیار غلط است. این آدمها فکر می کنند چون بزرگتر و قویتر از کسی هستند می توانند او را مجبور به انجام هر
کاری بکنند، این اصلا درست نیست. این خلاف قانون است و پلیس بالاخره آنها را دستگیر و زندانی می کند.اگرکسی سعی کند بدن تو را به شیوه بدی لمس کند یا از تو بخواهد بدن او را لمسکنی. حتی اگر فردی از خانواده خودمان باشد، آنچه را به تو گفتم به او بگو.تو هیچ وقت نباید حرف او را گوش کنی. حتی اگر هدیه ها و جایزه های بزرگی به تو پیشنهاد بکند.اگراحساس می کنی که شخصی به تو علاقه خاصی دارد و ممکن است سعی کند تماسهای مشکوکی با تو داشته باشد، فورا به مامان بگو تا من ترتیبی بدهم که تو دیگر هیچ وقت با او تنها نمانی. بعضی بچه ها فکر می کنند که اگر اتفاق بدی برای آنها بیافتد تقصیر خودشان است ، اما تو باید بدانی که اگر یک آدم بزرگ یا دختر یا پسر بزرگتر سعی کند کار بدی مانند این انجام بدهد، هرگز تقصیر از کودک نیست.

تماسهای خوب :
بغل کردن، گرفتن دستها، نوازش کردن موها، بوس کردن، ضربه ملایم به پشت برای تحسین، معاینه توسط پزشک

تماسهای مشکوک:
نیشگون گرفتن،قلقلک و لمس نقاط خصوصی بدن، دست دان همراه با نیشگون گرفتن، دستمالیدن پشت و کمر، بغل کردن طولانی مدت


تماسهای بد:
نیشگون گرفتن پاها و وسط پاها، نوازش ناحیه تناسلی، مالیدن پشت و کمر یا هر نقطه از بدن به پشت و باسن، دست زدن به ناحیه تناسلی و سینه ها





منابع : جزوه سازمان بهداشت جهانی : اصول برخورد با سو استفاده جنسی درسنامه اختلالات جنسی، تالیف : دکتر شایسته جهانفر، میترا مولائی نژاد پرسشهای کودکانه و پاسخ آنها، دکتر میریام استوپارد، ترجمه : دکتر فرهاد سوری

روش های تشخیص افسردگی در کودکان

می خواهید بدانید کودک شما افسرده هست یا نه ؟


متأسفانه نارسایی های خلقی کودکان به گونه ای است که نه تنها شما از پس تشخیص این عارضه برنمی آیید، بلکه بر اساس نتایج به دست

آمده از برخی مطالعات، 83٪ پزشکان کودکان نیز از این توان تشخیص محروم هستند علتش این است که کودکان با یکدیگر تفاوت دارند و در عین

حال در مقاطع سنی گوناگون رفتارهای متفاوتی می کنند. به هر شکل،از نشانه های کلی افسردگی می توان به غم و اندوه کودک، بیقراری،

حساسیت، سرکشی، بی تابی، سردرد و شکم درد و شب ادراری بازگشتی در کودکان شش ساله اشاره کرد.



مطلب در خور توجه دیگر در این رابطه این است که در بسیاری از موارد، اختلال های بی توجهی و بیش فعالی به ویژه در پسران دلالت بر

افسردگی ناآشکار دارد که باید کم و کیف این مسئله را اشخاص متخصص بررسی کنند؛ چه در غیر این صورت، نادیده گرفتن این زمینه ها و

کیفیات بسترساز درآینده برای کودک مشکل ساز می شود.به هر صورت،به نظر ما در صورد ذهن مشغولی کافی والدین، افسردگی کودکان

را به سادگی می توان تشخیص دادمشروط بر آنکهدرباره ی نشانه ها و علایم افسردگی کودک هیچ دلیل پزشکی عضوی و جسمی

وجودنداشته باشد.



نشانه های افسردگی کودک



* آیا کودک احساسات خود را آشکار می کند؟


* آیا کودک دیگر مثل گذشته از فعالیت ها و بازی هایش لذت نمی برد؟


* آیا از مقدار انرژی کودک کاسته شده و کودک غمگین به نظر می آید؟


* آیا کودک از نداشتن عزت نفس رنج می برد و احساس می کند که ارزش و اهمیتی ندارد؟


* آیا کودک درگیر احساس گناه و ناامیدی است؟



دیگر نشانه های اختلال افسردگی کودک به قرار زیر است:


* آیا کودک از مشکل تمرکز حواس و نداشتن قدرت تصمیم گیری رنج می برد؟


* آیا کودک از مسائلی چون سردرد، شکم درد، بی تحرکی و نداشتن انرژی، مشکلات خواب محورانه و تغییرات وزنی و اشتهایی رنج می برد؟


* آیا کودک به سادگی گریه می کند و بی قرار و بی تاب است؟


* آیا کودک بدخلق و به شدت حساس است؟


* آیا کودک تمایل به گوشه گیری و در خود فرو رفتن دارد؟


* آیا کودک ویژگی هایی چون گرایش به بازی هایی درباره ی مرگ و خود کشی دارد و از مهارت دوست یابی و سازگاری با آنها محروم است؟

معایب و مزایای مهد رفتن بچه ها

با تغییر برخی آداب و رسوم فرهنگی و حتی وجود بعضی مسائل اقتصادی، حضور زنان در عرصه های مختلف اجتماعی قوی تر و پررنگ تر شده است و این موضوع باعث شده که نیاز به مکان ها و افرادی برای نگهداری از فرزندان آن ها بیش از پیش احساس شود.

در سال های دور زنانی به عنوان دایه در خانه های بزرگ برای تربیت فرزندان خانواده های پرجمعیت و عموماً ثروتمند به خدمت گرفته می شدند. دایه ها جزئی از میراث خانوادگی به حساب می آمدند و گاه یک دایه مسئولیت تربیت دو نسل از فرزندان یک خانواده را بر عهده داشت. اما امروزه به دلیل کم جمعیت شدن خانواده ها و کوچکی خانه ها، دیگر الزامی به حضور دائمی دایه در کنار بچه ها نیست. اما نیاز به محیط و افرادی برای نگهداری فرزندان همچنان وجود دارد. به همین سبب مهدکودک ها تاسیس شدند.

مادران برای اینکه بتوانند با فراغ بال به فعالیت های اجتماعی خود بپردازند فرزندان خردسال خود را به این مکان می سپارند و امید دارند که فرزندشان نیز در این مکان احساس آرامش داشته باشد. کودک در حساس ترین مرحله از زندگی تربیتی خود از مادر و خانه دور می شود و در محیطی بزرگتر به نام مهدکودک ساعت ها را سپری می کند. اما در این بین مهدکودک ها شرایط خاصی دارند که عدم توجه به آنها باعث آسیب دیدن شدید فرزندان دلبندمان می شود.

عدم رسیدگی مناسب
کودکان به خصوص در سنین پایین نیاز به رسیدگی و توجه دائمی و مادرانه دارند. کودک نوپا گرفتاری و کار و فعالیت اجتماعی نمی داند، نیازهایی دارد که برآورده شدن کامل و صحیح آن از حقوق مسلم او است. کودک زیر سه سال یک مادر تمام وقت می خواهد تا در آرامش به امور جسمی و روحی او رسیدگی کند.

عدم وجود مادر در کنار فرزندانی که مادران فعال در اجتماع دارند باعث شده تا این وظیفه خطیر و حساس خواه ناخواه بر شانه مربیان مهد کودک قرار می گیرد. مربی مهد باید شناخت کافی نسبت به خصوصیات هر رده سنی از کودکان داشته باشد تا بتواند ارتباط مفید و موثری را با کودک برقرار کرده و از آسیب روحی نوپا به جهت دوری از مادر جلوگیری کند.

تداخل تربیتی کودک
تفاوت فرهنگی در بیش تر عرصه های زندگی اجتماعی یکی از مواردی است که غالبا به چشم می آید. در محیطی چون مهدکودک نیز به دلیل وجود بچه ها از خانواده های مختلف با فرهنگ ها و منش های تربیتی متفاوت این مطلب کاملا خودنمایی می کند. رفتار و کردار کودکی که در خانواده آزادی کامل دارد و بی هیچ مانعی خودسرانه هرچه بخواهد انجام می دهد، قطعا بر رفتار دیگر کودکانی که پدر و مادر تاکید بر روش های خاص تربیتی دارند اثرگذار خواهد بود.

پدر و مادرهای حساس و دقیق به مرور، متوجه تغییرات خاص رفتاری در فرزندان مهد رفته خود می شوند. یاد گرفتن کلمات جدید و گاه نامناسب یکی از این موارد خواص است. حتی انجام برخی کارها که در خانواده باب نیست. کودک در سنین پایین تر مانند خمیری است در که هرچه خوراک تربیتی، فکری، فرهنگی، آموزشی و …. به او بدهند دریافت می کند.

مناسب نبودن محیط مهد برای نگهداری اطفال
محیط نگهداری از کودکان زیر ۳ سال حتما باید خاص و ویژه مناسبات سنی آنها طراحی شود. محیطی کاملا امن که کودک جستجوگر به راحتی و بدون هیچ خطری به اکتشافات خود بپردازد. محیطی که برای این کودک درنظر گرفته می شود از لحاظ بهداشتی نیز باید کاملا تمیز باشد زیرا کودکان زیر دو سال برای کشف و بررسی بسیاری از چیزها آنها را به دهان می برند. وسایل ریز و آلوده باید از محیط نگهداری این کودکان حذف شود. مکان نگهداری کودک نباید کوچک باشد، نوپایان خیلی زود از محیطی که بستر کوچکی برای اکتشاف و بررسی دارد خسته و کلافه می شوند و بهانه گیری می کنند. محیط های کوچک با تعداد زیاد بچه ها امکان تخلیه انرژی را به کودک نمی دهد در نتیجه کودکی که از صبح در محیطی تنگ زندگی کرد با روحیه ای کلافه با مادری خسته همراه می شود و این اول ماجرای مادر و کودک و اصطکاک بین آنهاست.

عدم آگاهی و آموزش مربیان از نحوه رفتار با کودکان
کار با کودک در همه زمینه ها تخصصی است و ویژگی های خاص خودش را دارد اما متاسفانه در اغلب مهدهای کودک از مربیان کم تجربه و گاها حتی کسانی که رشته تحصیلی و روحیاتشان مناسب نگهداری از کودک نیست استفاده می کنند. در اغلب موارد این مربیان حقوق کمی دریافت می کنند. دغدغه های خارج از محیط مهد ممکن است در رفتار مربیان با کودک تاثیر منفی بگذارد.

شیوع بیماری های واگیردار در بین بچه ها
در محیط هایی که تعداد بچه ها زیاد است احتمال شیوع بیماری های مسری و واگیر بسیار زیاد است. گاهی حضور یک کودک بیمار موجب بیمار شدن کودکان دیگر خواهد شد. در صورت رعایت نکردن بهداشت تعداد زیادی از بچه ها درگیر یک بیماری واگیردار به مدت طولانی خواهند شد.

محاسن مهد رفتن کودکان
اگر کودک در سن مناسب به مهد برود فوایدی دارد که از جمله مستقل شدن و اجتماعی شدن کودک است. کودکی که در یک محیط عمومی ساعاتی از روز را در کنار کودکان دیگر و مربیان می گذراند به تدریج در انجام کارها و امور شخصی اش مستقل می شود و در مراودات خارج از محیط خانواده موفق تر عمل خواهد کرد. در مهد کودک ها آموزش های مناسب سن کودکان به آنها داده می شود که در پرورش خلاقیت و استعدادهای آنان موثر است.

این 25 رفتار را باید به کودکتان آموزش دهید

رفتارهای بی‌ادبانه فرزندتان همیشه عمدی نیست. گاهی اوقات بچه‌ها تشخیص نمی‌دهند که پریدن وسط حرف دیگران، دست کردن در بینی‌شان یا بلند درمورد عیب دیگران در خیابان حرف زدن کار بی‌ادبانه‌ای است.پدرها و مادرها هم با این زندگی پرمشغله امروز همیشه فرصت نمی‌کنند که زمان کافی برای آموزش این مسائل بگذارند.اما اگر این ۲۵ رفتار مهم را در فرزندتان تقویت کنید، او را به کودکی فوق‌العاده مودب، مهربان و باتربیت تبدیل خواهید کرد.

رفتار ۱: وقتی چیزی از کسی می‌خواهید، بگویید، «لطفاً».

رفتار ۲: وقتی چیزی از کسی می‌گیرید، بگویید، «متشکرم».

رفتار ۳: هیچوقت بین صحبت بزرگترها نپرید مگر اینکه کارتان خیلی مهم باشد. مطمئن باشید وقتی حرفشان تمام شد متوجه شما شده و جوابتان را می‌دهند.

رفتار ۴: اگر نیاز است که فوراً توجه کسی را به خودتان جلب کنید، از عبارت «عذر می‌خواهم» استفاده کرده و پشت سر آن بقیه حرفتان را بزنید.

رفتار ۵: اگر برای انجام کاری تردید دارید، اول اجازه بگیرید. اینکار باعث می‌شود بعداً پشیمان نشوید.

رفتار ۶: برای دیگران هیچ فرقی نمی‌کند شما از چه چیزهایی خوشتان نمی‌آید. نظرات منفی‌تان را برای خودتان نگه دارید یا فقط با دوستانتان مطرح کنید.

رفتار ۷: هیچوقت درمورد خصوصیات ظاهری دیگران نظر ندهید مگر برای تحسین کردن آنها.

رفتار ۸: وقتی کسی از شما حالتان را می‌پرسد، پاسخ داده و شما هم حالشان را بپرسید.

رفتار ۹: وقتی در خانه دوستتان هستید، یادتان باشد موقع رفتن حتماً از پدر و مادرش تشکر کنید.

رفتار ۱۰: وقتی می‌خواهید وارد اتاقی شوید که در آن بسته است، ابتدا در زده و قبل از اینکه در را باز کرده و وارد اتاق شوید، منتظر بمانید که کسی اجازه دهد.

رفتار ۱۱: وقتی به جایی تلفن می‌کنید، حتماً ابتدا خودتان را معرفی کرده و بعد بخواهید که با فرد موردنظرتان حرف بزنید.

رفتار ۱۲: وقتی کسی هدیه‌ای به شما می‌دهد، حتماً از او قدردانی و تشکر کنید. حتی می‌توانید این کار را با یک ایمیل تشکر انجام دهید.

رفتار ۱۳: هیچوقت جلو بزرگترها از کلمات زشت استفاده نکنید. بزرگترها همه این کلمات را بلدند و اصلاً برایشان جذابیتی ندارد.

رفتار ۱۴: هیچوقت به کسی فحش ندهید.

رفتار ۱۵: به هیچ دلیلی کسی را مسخره نکنید. اینکار به دیگران نشان می‌دهد که آدم ضعیفی هستید.

رفتار ۱۶: حتی اگر بازی یا جمعی به نظرتان خسته‌کننده آمد، آرام بنشینید و تظاهر کنید که برایتان جالب است.

رفتار ۱۷: اگر موقع راه رفتن با کسی برخورد کردید، بلافاصله عذرخواهی کنید.

رفتار ۱۸: موقع عطسه یا سرفه کردن جلو دهانتان را بگیرید و هیچوقت در مکان‌های عمومی بینی‌تان را تمیز نکنید.

رفتار ۱۹: وقتی می‌خواهید از دری رد بشوید، نگاه کنید شاید لازم باشد در را برای کسی نگه دارید.

رفتار ۲۰: اگر دیدید والدین، معلم یا همسایه‌تان مشغول انجام کاری هستند، از آنها سوال کنید که می‌توانید کمکشان کنید یا نه. اگر پاسخشان مثبت بود آن کار را انجام دهید چون ممکن است کاری جدید یاد بگیرید.

رفتار ۲۱: اگر بزرگتری از شما می‌خواهد کاری انجام دهید، بدون غر زدن و با لبخند آن کار را انجام دهید.

رفتار ۲۲: وقتی کسی به شما کمک می‌کند. از او تشکر کنید. اینکار باعث می‌شود آن فرد دوست داشته باشد باز هم به شما کمک کند.


رفتار ۲۳: از وسایل غذاخوری درست استفاده کنید. اگر اینکار را خوب بلد نیستید، از والدینتان بخواهید به شما یاد بدهند یا به آنها نگاه کرده و یاد بگیرید.

رفتار ۲۴: موقع غذا خوردن روی پایتان دستمال بیندازید و در صورت لزوم از آن برای پاک کردن دور دهانتان استفاده کنید.

رفتار ۲۵: برای برداشتن چیزی از روی میز غذا خم نشوید، از دیگران بخواهید آن را به شما بدهند.

توصیــه های تربیت جـنسـی کودک و نوجـوان

بعضی‌ها از وقتی در نقش پدر و مادر قرار می‌گیرند، جرات و جسارت پاسخ به سوالات جنسی کودک‌شان را ندارند. این والدین بر این باورند که پاسخ به این سوالات از موقعیت و جایگاه والد بودنشان می‌کاهد و چشم و گوش بچه‌ها را باز و آنها را گستاخ می‌کند.

برخی والدین اگر به این سوالات پاسخ دهند یا اطلاعات زیادتری که متناسب با سن کودک نیست در اختیار او می‌گذارند یا صداقت در بیان این مطالب را ندارند. برخی هم برای شانه خالی‌کردن از این وظیفه مهم، شرم و حیا را بهانه می‌کنند، اما باید بدانید سوالات جنسی کودک از چهار، پنج سالگی شروع می‌شود و این یکی از مراحل طبیعی تکامل جنسی اوست که اگر بدرستی پاسخ نگیرد، کنجکاوی جنسی او بیشتر می‌شود و در این حال، چه بسا که او به خطا برود.

در تربیت جنسی، درک دقیق والدین از شرایط کودک بسیار مهم است و نباید به سوال یا بیداری جنسی او بی‌اعتنایی کرد یا با نصیحت و پند افراطی، کودک را ترساند.

والدین باید بدانند و آگاه باشند گرچه بلوغ جنسی در سنین بالاتر از دبستان اتفاق می‌افتد، اما تمایلات جنسی و سوالات پیرامون آن تنها مختص به دوره بلوغ نیست و بلکه مدت‌ها پیش از آن به صورت احساسی ویژه در کودک پدید آمده و بسیاری از عادت‌های نامناسب کودک که از نگاه پدر و مادر مخفی می‌ماند، در این دوره شکل می‌گیرد.

تربیت جنسی با آموزش جنسی تفاوت دارد

بیشترین پرسشی که والدین از روان‌شناسان و مشاوران مسائل جنسی می‌کنند، این است که تربیت جنسی با آموزش جنسی چه تفاوتی دارد و چگونه می‌توان به سوالات جنسی کودک پاسخی ساده و منطقی داد؟

کبری ایمان‌نژاد، کارشناس ارشد روان‌شناسی عمومی به این سوالات پاسخ می‌دهد:

تربیت جنسی با آموزش جنسی تفاوت دارد. آموزش جنسی شرح جزئیات روابط و مراحل جنسی است اما آنچه در تربیت جنسی مطرح است، ارائه مجموعه اطلاعات جسمانی، روانی، اجتماعی و دینی در مورد مسائل جنسی یا در اختیار گذاشتن اطلاعات لازم در مورد مسائلی است که با غریزه جنسی کودک مرتبط است و آموزش آن از سال‌های اول زندگی کودک شروع می‌شود. در این سال‌ها باید مسائلی به کودک آموزش داده شود که ممکن است ارتباطی با آموزش جنسی نداشته باشد، اما بعدها همین موارد در روابط و تعاملات جنسی به او کمک خواهد کرد.


سوال جنسی کودک جواب ساده می‌خواهد

سن مناسب برای آگاه‌کردن کودک از مسائل جنسی زمانی است که او سوال جنسی می‌کند و شروع آن در کودکان متفاوت است. به گفته والدین، اولین و مهم‌ترین سوالی که کودک می‌پرسد این‌ است که بچه چطور ایجاد می‌شود و چگونه به دنیا می‌آید؟

ایمان‌نژاد در پاسخ می‌گوید: ما نباید به کودکمان دروغ بگوییم یا سوال او را بی‌جواب بگذاریم. والدینی که به سوال جنسی کودک پاسخ نمی‌دهند یا به کودک می‌گویند او را از بیمارستان گرفته‌اند یا از کسی خریده یا از جایی آورده‌اند یا آن‌که القا می‌کنند که بچه از خوردن چیزی از سوی پدر و مادر و بزرگ شدن او در شکم مادر ایجاد می‌شود، باعث ایجاد ترس و دلهره در کودک شده و روان او را بیمار می‌کنند.


داستان را این‌گونه بگویید

می‌توانید برای ارائه یک داستان منطقی از یک روان‌شناس کمک بگیرید یا با زبانی کودکانه برای فرزندتان این‌گونه توضیح دهید، وقتی پدر و مادر می‌خواهند که بچه‌ای داشته باشند با یکدیگر از خداوند درخواست می‌کنند که به آنها بچه‌ای بدهد. خداوند هم یک کودک زیبا در شکم مادر قرار می‌دهد. آن کودک طی 9 ماه در شکم مادر بزرگ می‌شود و پس از گذشت این مدت در بیمارستان توسط پزشک به دنیا می‌آید، اما شاید کودک بپرسد که چرا پدرها، بچه به دنیا نمی‌آورند؟ بازهم می‌توانید با زبانی کودکانه بگویید خداوند بدن پدر و مادر را متفاوت آفریده است و فقط مادرها می‌توانند بچه به دنیا بیاورند.


اگر کودک به تفاوت‌های جنسی پی ببرد

سوال جنسی دیگر آن‌که وقتی کودک متوجه تفاوت‌های آناتومی بدن خود در مقایسه با جنس دیگر می‌شود چگونه باید با او رفتار کنیم؟

ایمان‌نژاد می‌گوید وقتی کودک از والدین خود این تفاوت را می‌پرسد، فرصت مناسبی است که هویت جنسی‌اش را به او بشناسانیم. اما چگونه؟ این روان‌شناس می‌گوید از فرزندتان بخواهید که به تفاوت‌های ظاهری پدر و مادر یا خواهر و برادرش توجه کند، سپس به او بگویید این تفاوت‌ها در همه قسمت‌های بدن ما وجود دارد و این خواست خدا بوده است.
پنج-شش سالگی سن تمیز کودک است و او می‌تواند نوع جنسیت را تشخیص دهد و تا حدودی فرق میان دختر و پسر را بفهمد. اگر به کنجکاوی‌های جنسی کودک بها ندهیم و کودک را با تفاوت‌های جنسی‌اش آگاه نکنیم، خیالات نادرستی در ذهنش پرورش خواهد داد و اگر شناسایی این تفاوت‌ها را به خود کودک محول کنیم، کودکان به بهانه‌های مختلف مکان‌هایی تنها و خلوت را پیدا می‌کند و به بررسی بدن یکدیگر می‌پردازند.


فکر کودک را منحرف کنید

«وقتی کودک توانایی حرکتی پیدا می‌کند و بدن خود را لمس و کشف می‌کند، اندام تناسلی خود را هم پیدا می‌کند. کاملا طبیعی است و با بزرگ‌شدن کودک از بین می‌رود.»

این را ایمان‌نژاد می‌گوید و ادامه می‌دهد والدین در زمان کسب این تجربیات نباید کودک را دعوا کرده و او را شرمگین کنند بلکه باید از پیش هر کاری که توجه کودک را به این ناحیه و اهمیت و معنای آن جلب می‌کند، دور کنند.

فعالیت‌ها یا سوالات جنسی کودک در این دوره ناشی از احساس حقیقی جنسی او نیست بلکه احساسی مشابه بزرگ‌ترها، اما کاذب است که تحریک آن منجر به بلوغ زودرس جنسی و بروزعادات نامناسب در کودک می‌شود.
این روان‌شناس با تاکید بر این‌که برخی کودکان بخصوص پسرها در مهد، مدرسه یا زمان‌هایی که در خانه مکانی خلوت پیدا می‌کنند، به کنجکاوی‌های جنسی روی می‌آورند، می‌گوید: پدر و مادر یا اولیا و مربیان باید نظارت کامل بر بازی‌ها و عملکرد بچه‌ها داشته و با رفتاری ملایم و با منحرف‌کردن ذهن کودک، رفتارها و بازی‌های جنسی او را بتدریج محدود کنند.


به توصیه روان‌شناسان و کارشناسان دینی، قبل از بروز عادات نامناسب کودک به این نکات توجه کنید:

لباس و پوشک کودک را در مکان‌های خلوت و به دور از نگاه دیگران تعویض کنید. اگر کودک متوجه اندام تناسلی خود شد، حواس او را پرت کنید. کودک دختر و پسر را همزمان به حمام نبرید و در زمان استحمام کودک، لباس‌های زیر خود را حفظ کنید.

اگر کودکان در جایی خلوت در حال بازی بودند، به بهانه‌های مختلف به آن مکان رفت و آمد کنید تا بدانند هیچ کجا کاملا امن و خالی از مراقب نیست. بستر خواب کودکان را از یکدیگر جدا کنید. از پوشیدن و پوشاندن لباس‌های تنگ و محرک اجتناب کنید. از انجام هرگونه رفتار جنسی در برابر دید کودک خودداری کنید و از ابراز احساسات شدید بپرهیزید.


نوازش هم حد و مرز دارد

برخی روان‌شناسان معتقدند در بسیاری موارد، والدین به صورتی ناخودآگاه با نوازش‌هایی نابجا محرکی برای فرزندان خود می‌شوند.

ایمان‌نژاد می‌گوید با همه توجهی که اسلام به رشد عاطفی و تقویت آن در کودک داشته است، از حدود سنین تمیز برای آن حد و مرز و مراقبت‌هایی در نظر گرفته است.
لمس و نوازش کشاله ران، کفل و دیگر نقاط حساس بدن، برای کودک هیجان‌انگیز بوده و احتمال لذت‌جویی او را بالا برده و ادامه‌دار می‌کند البته این را بدانید نوازش بخشی از آموزش جنسی کودک به حساب می‌آید و از طریق آن کودک دریافت عشق و محبت را می‌آموزد و سرچشمه پیدایش عواطف است، اما اگر از حد بگذرد، خطرآفرین شده و یکی از عواملی است که می‌تواند باعث بروز زودهنگام بلوغ جنسی و پیدایش عادات نامناسب در کودک شود.

از دیدگاه برخی نظریه‌های روان‌شناسی کودکان از آغاز تولد آماده دریافت لذات جنسی بوده و از همین زمان رفتارهای جنسی آنها در حال شکل‌گیری است.