آسیب فردی (تفاخر)

تفاخر یک ضعف شخصیتی بسیار جدی است که در آن فرد تمایل دارد داشته ها و دارایی های ذاتی و

اکتسابی خود را به رخ این و آن بکشد و با این فخر فروشی ، احساس لذت کند. اما سوالی که در ابتدا مطرح

است این است که ریشه تفاخر چیست؟ چرا که اگر علت این ناهنجاری رفتاری را بدانیم پیشگیری و درمان

آسان می شود. اولین دلیل تفاخر، احساس کمبود و حقارت است. یعنی وقتی شخص از درون احساس پستی

و کوچکی می کند و از احساس ارزشمندی واقعی بی بهره است تلاش می کند این را با فخر فروشی جبران

کند و لباس، جواهر، خودرو و باغ و ویلای خود را به نمایش بگذارد. دلیل دوم تفاخر، احساس مالکیت است.

هنگامی که فرد نسبت به داشته هایش احساس مالکیت می کند، تمایل فخرفروشی در وی شدت پیدا می

کند. عمده کسانی که دارایی های خود را به رخ می کشند در ذهن خویش، خود را مالک اصلی این ها می

دانند. سومین علت تفاخر، دوست داشتن شدید دنیاست. انسانی که دنیا را هدف می داند و به جای خدا

محوری و عقل محوری ، لذت محور است و گمان می کند تمام هدف زندگی دنیا کسب لذت و خوشی و عیش و

نوش است، طبیعی است که به واسطه لذتی که در تفاخر است، چنین کند .دلیل چهام تفاخر، معاشرت با

افراد حقیری است که تمام همت شان دنیا و لذت دنیاست . چه بخواهیم و چه نخواهیم انسان از همنشین

خود رنگ می گیرد. معاشرت با شیفتگان دنیا، آرام آرام حرص به دنیا ، چشم و هم چشمی و رقابت های پوچ بر

سر جمع آوری مال دنیا و نمایش آن را در انسان تقویت می کند. بنابراین با توجه به این چهار دلیل اصلی تفاخر،

برای پیشگیری و درمان این رذیله اخلاقی به چند نکته اشاره می کنیم:

1- فضیلت ها و کمالات اخلاقی را بشناسیم و برای کسب آن تلاش کنیم . فردی که کمالاتی چون تحصیل علم و مطالعه مفید ، تواضع ، انسان

دوستی و خیر خواهی و اخلاص را در خود تقویت کند و به کاری مفید و ارزشمند مشغول باشد نیازی نمی بیند

که با به رخ کشیدن داشته هایش احساس ارزشمندی ( کاذب ) کند.

2- باید باور کنیم هر آن چه به ما بخشیده شده است امانت است و نسبت به همه دارایی های خود احساس امانت کنیم . بدانیم آن چه از

جمال و قدرت و ثروت نصیب ما شده است همه از خداوند است و ما امانت دارهستیم . این نعمات وسیله

امتحان است و اگر لطف او نبود هیچ نداشتیم .

3 - باید با افزایش محبت خداوند در دل و وجودمان، اجازه ندهیم که محبت دنیا در درونمان ریشه بدواند. مراقب باشیم دنیا دوستی در ما شکل نگیرد که به فرموده معصومین

علیهم السلام ، سرچشمه همه خطاها و رذایل اخلاقی همین دنیاپرستی است .

4 - با افرادی که شیفته دنیا هستند و عشقشان دنیا و لذت های دنیا و تفاخر به آن است هم نشینی و معاشرت جدی نداشته باشیم و در

نقطه مقابل، با کسانی مجالست داشته باشیم که نسبت به دنیا بی رغبتند و به صفت زهد آراسته اند.