مشاوره ازدواج و خانواده کودک و نوجوان

مشاوره ازدواج و خانواده کودک و نوجوان

سایت تخصصی مشاوره روانشناسی و روانپزشکی با هزاران مطلب مفیدو آموزنده
مشاوره ازدواج و خانواده کودک و نوجوان

مشاوره ازدواج و خانواده کودک و نوجوان

سایت تخصصی مشاوره روانشناسی و روانپزشکی با هزاران مطلب مفیدو آموزنده

عوارض تجربه های تلخ کودکی

تحقیقات گروهی از روانشناسان آمریکایی نشان می دهد استرس ها و تجربه های تلخ دوران کودکی می ‌توانند باعث بروز بسیاری از اختلالات جسمی از جمله عوارض قلبی و بیماری های التهابی و در نهایت کاهش طول عمر شوند.

برای انجام این مطالعه، محققان دانشگاه پیتسبورگ ارتباط میان زندگی در فقر و علایم اولیه بیماری های قلبی را در 200 نوجوان سالم مورد بررسی قرار دادند. نتایج نشان داد در نوجوانانی که در خانواده های فقیر زندگی می کنند، علایمی از تصلب شرایین و پرفشاری خون مشاهده می شود.

اثرات منفی استرس و فشارهای روانی بر روی سیستم قلبی- عروقی به اثبات رسیده است. اغلب محققان بر این باورند که استرس یک عامل خطر جدی برای بیماری ‌های عروق کرونر و حملات قلبی به شمار می رود.

پیشرفت تکنولوژی و زندگی مدرن نیز گرچه مزایای بسیاری برای بشر داشته است، اما به دلیل افزایش استرس و فشارهای روانی، خطر ابتلا به بیماری های قلبی- عروقی را افزایش داده است.

مدیریت استرس را به کودکان آموزش دهید. اصلاح شیوه زندگی از جمله تغذیه سالم، ورزش منظم و مداوم و یادگیری تکنیک های روانشناسی به کاهش استرس و حفظ سلامت جسمی کمک می کنند.

از نظر بهداشت روان کودک سالم کیست؟

- متناسب با سن خود حرف می‌زند و اصلا از لحاظ شاخص‌های تکاملی مشکلی نداشته و ندارد.
- در هر سنی خود را به اندازه مطرح می‌کند. انتظار دارد دیگران به او توجه کنند، ولی هرگز اجازه نیافته توقع داشته باشد همه فقط به او نگاه کنند.
- می‌تواند به مدت متناسب با سن دور از پدر و مادر به سر برده و از بازی و تعامل با سایر اطفال و بزرگترها لذت ببرد.
- به فکر دیگران (از جمله پدر و مادر) است، ولی نه در حدی که خود را فدای دیگران کند. شراکت را بر انزوا ترجیح می‌دهد.
- از موفقیت در درس،‌ ورزش، موسیقی و... لذت می‌برد، ولی نه آنکه فکر کند تمام هدف وی شاگرد اول شدن است و اگر نشد دنیا به پایان رسیده است. از شکست عبرت می‌گیرد و به یک موجود افسرده و سرخورده تبدیل نمی‌شود.
- فرق رقابت را با احساسات درک می‌کند. وقتی به حوالی بلوغ برسد گروه هم سن و سال را بر دایره خانواده ترجیح می‌دهد، جوک می‌گوید، تیم ملی و قهرمانان معروف ورزشی را می‌شناسد، از سیاست، دین و پیشرفت‌های علمی دنیا باخبر است و خود را با علم جدید وفق می‌دهد، به سر و وضع ظاهر خود به اندازه معقول می‌رسد و از مدهای جدید و هنرپیشگان کشور خود بی‌خبر نیست.
- در اواسط تا اواخر نوجوانی، شغل احتمالی آینده خود را برگزیده است.

والدین برای داشتن کودکی سالم به چه نکاتی باید توجه داشته باشند؟
1- والدین باید واقع‌گرا بوده، نقاط ضعف کودک خود را درک و باور نمایند: آیا حرف زدن او دیر شده است؟ (مثلا در پایان 3-2 سالگی هنوز کلمه حرف می‌زند) آیا بیش از حد می‌دود و از مبل و اثاثیه بالا و پایین می‌رود، به نحوی که در یک مهمانی یا مهدکودک شاخص و انگشت نما می‌گردد؟ آیا بیش از حد خجالتی است و از خواندن اشعاری که از تلویزیون یا مهد یاد گرفته در میهمانی‌ها امتناع می‌کند و یا بیش از حد به مادر خود چسبیده، به نحوی که در پایان 3 سالگی نمی‌تواند 4-3 ساعت را دور از خانه و مادر به سر ببرد و خوشحال باشد؟ آیا می‌تواند از خود دفاع کند، به نحوی که اگر کودکی هم سن و سال مداد یا اسباب‌بازی را از دستش بیرون بکشد خودش بتواند آن را پس بگیرد؟ آیا خواندن، نوشتن و محاسبات ریاضی را در حد سن خود می‌داند؟

2- افراد مسئول مانند معلمین و پزشکان متخصص اطفال، باید نقاط ضعف وی را یادآوری نمایند و دنبال کار را بگیرند، نه آنکه انکار و حذف صورت مسئله را چاره کار بدانند (مثلا بگویند کودک من بیش فعال نیست، معلم بی‌حوصله است یا حرف زدن وی دیر نشده، همه افراد فامیل ما دیر شروع به حرف زدن می‌کنند و یا دور سر او کوچک نیست، طبیب جوان و بی‌تجربه است).

3- والدین باید بتوانند جلوی حملات خشم خود را بگیرند و چاره همه رفتارها و خطاهای طفل‌ (مثل دویدن، جیغ کشیدن و درس نخواندن) را در کتک و تنبیه جسمانی جستجو نکنند.

4- والدین نباید انتظار داشته باشند که تمام اجتماع (از معلم گرفته تا اقوام و دوستان)، خود را با طفل ایشان منطبق نمایند، بلکه برعکس باید بدانند که هر انسانی وظیفه دارد خود را با اجتماع منطبق کند (مثلا بگویند: بچه‌ها صبر کنید، وقتی فریبرزجان از بازی خسته شود، همه اسباب‌بازی‌ها را به شما خواهد داد).
5- والدین باید علایم اختلالات روانپزشکی را تا حد لازم در کودک خود درک کنند (افسردگی، تهاجم، کمبود اعتماد به نفس، ضعف تحصیلی، بیش‌فعالی و...) و در صورت لزوم از رجوع به منابع علمی غفلت ننمایند.

6- والدین باید تا حد امکان وقتی به بحث و مجادله بپردازند که طفل یا اطفال حضور نداشته و یا درخواب باشند.

مهمترین علل مکیدن انگشت در کودکان

یک متخصص کودکان با بیان اینکه وجود بعضی ناهنجاری‌ها در خانواده می‌تواند از علل مکیدن انگشت کودک باشد، اظهار کرد: تغییرات خلقی، عکس العمل به اختلافات در خانواده و کمبود محبت از مهم ترین عوامل مکیدن انگشت کودکان است.

دکتر کوشانفر با اشاره به اینکه مکیدن انگشت در کودکان بسیار شایع است، گفت: بیشتر خانواده‌ها نگران مکیدن انگشت نوزاد و کودکانشان هستند ولی این پدیده غریزی است و 30 تا 40 درصد کودکان 2 تا 4 ساله انگشتان خود را می‌مکند.

مهمترین علل مکیدن انگشت در کودکان
این عضو هیت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در خصوص تفاوت مکیدن انگشتان در کودکان شیر مادرخوار و شیرخشک خوار، اظهار کرد: مکیدن انگشتان در نوزادان 6 ماهه طبیعی بوده و به علت رشد دندان‌هاست ولی سفت مکیدن پستانک و شیشه شیر می تواند به مشکلات دندانی و پوسیدگی دندان‌ها منجر شود.

وی با اشاره به اینکه مکیدن انگشت در پسران شایع‌تر است، گفت: پسران به علت اختلالات خلقی بیشتر نسبت به دختران انگشتان خود را می مکند و گاهی کودکان 10 تا 12 سال نیز انگشتان خود را می‌مکند.

کوشانفر در خصوص علل مکیدن انگشتان اظهار کرد: گاه زمانی که کودک را در 2 سالگی از شیر می‌گیرند کودکان به خاطر مکیدن پستان مادر شروع به مکیدن انگشتان خود می‌کنند و زمانی که کودک را از شیر‌خشک می‌گیرند به علت عادت به مکیدن شیشه کودک شروع به مکیدن انگشتان می‌کند.

وی با اشاره به اینکه کمبود محبت می تواند از علل مکیدن انگشتان باشد، گفت: وجود بعضی ناهنجاری‌ها در خانواده، تغییرات خلقی، عکس العمل به اختلافات در خانواده و کمبود محبت می تواند از علل مهم مکیدن انگشتان کودک باشد.

کوشانفر یادآور شد: کودکانی که مادرانشان کمتر به آنها توجه می‌کند و اغلب فرزند سوم و چهارم خانواده هستند بیشتر به این مشکل مبتلا می شوند.

این متخصص کودکان در خصوص کودکانی که تمام انگشتان خود را می‌مکند، گفت: این کودکان دارای اختلالات خلقی بیشتری هستند و در صورت تمییز نبودن انگشت‌ها ممکن است دچار عفونت‌های ناخن و بافت‌های چرکی در انگشتان شوند.

وی تاکید کرد: مادران باید انگشت‌ کودکان خود را مرتب شستشو داده و ناخن‌های آنها را کوتاه کنند.

والدین کودکان را به علت مکیدن انگشت تنبیه نکنند
کوشانفر با اشاره به اینکه فشار روحی و تغییرات خلقی از مهم ترین عوامل مکیدن انگشتان است، گفت: خانواده‌ها سعی کنند زمانی که کودکان انگشتان خود را می مکند آنها را تنبیه نکنند. دست آنها را نکشند، نوک انگشتان آنها را به مواد تلخ آغشته نکنند، احساسات آنها را سرکوب نکنند و وسایل مورد علاقه کودک را فراهم کنند تا حواس کودک پرت شود.

وی با اشاره به اینکه تنبیه کودکان 4 ساله ممکن است به شب ادراری منجر شود، گفت: درصورت تنبیه و سرکوب احساسات ممکن است کودک به مشکلات دیگری دچار شود.

این متخصص کودکان در پایان توصیه کرد: خانواده‌ها سعی کنند کودکان 4 ساله خود را مجبور به نقاشی کشیدن کرده و تا حد امکان به کودکان دوم و سوم خود بیشتر محبت کنند.

عوامل بلوغ زودرس

فکرش را هم نمی‌کنید که این 5 عامل باعث بلوغ زودرس فرزند شما باشند
5 عامل بلوغ زودرس
زیاد پول ‌توجیبی بگیرد
اگر نمی‌خواهید فرزند‌تان زودتر از آنچه باید بالغ و در آینده به بیماری‌های دیگری دچار شود، به او کمتر پول توجیبی بدهید. محققان می‌گویند اسکناس و فاکتورهای خرید فروشگاه‌ها نوعی ماده شیمیایی به نام بیسفنول در خود دارند که می‌تواند سلامت کودکان را به خطر بیندازد. به گزارش دیلی میل، این ماده خطرناک با بروز سرطان و بلوغ زودرس ارتباط دارد؛ چراکه این ماده شیمیایی به هورمون‌های استروژن زنان شباهت دارد و می‌تواند برای سلامت انسان و به ویژه کودکان خطرناک باشد. از آنجا که از این ماده برای ظاهر کردن نوشته‌های جوهری روی فاکتورها استفاده می‌شود، محققان می‌گویند نگه داشتن فاکتور خرید تنها به مدت ۱۰ ثانیه باعث انتقال 5/2 میکروگرم از این ماده (bpa) به انگشتان فرد می‌شود. در حالی که به هم مالیدن فاکتور با دست میزان انتقال این ماده کشنده را تا ۱۵ برابر افزایش می‌دهد و می‌تواند موجب ابتلای فرد به سرطان سینه، چاقی مفرط و بلوغ زودرس شود.
مادرش سیگار بکشد
مادران باردار، باید به هزار و یک دلیل سیگار را ترک کنند و یکی از این دلایل، ابتلای فرزند‌شان به بلوغ زودرس است. محققان می‌گویند دختران مادرانی که هر روز حداقل ۱۰ نخ سیگار طی دوره بارداری می‌کشند، ۳ تا ۴ ماه زودتر از مادران غیرسیگاری بلوغ را تجربه می‌ کنند. از آنجا که بلوغ زودرس می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، سرطان سینه و حتی مشکلات تنفسی مانند آسم را به دنبال داشته باشد، محققان توصیه می‌کنند زنان قبل از آنکه تصمیم به مادر شدن بگیرند، سیگار‌شان را ترک کنند، زیرا سیگار کشیدن می ‌تواند تعادل هورمونی را در نوزادان دچار تغییر کند که این عامل در نهایت به پایین آمدن سن بلوغ دختران منجر می‌شود.
زیاد سرش را شامپو کند
اگر کودک‌تان عاشق دوش گرفتن و استفاده از شامپوست مراقب باشید. محققان می‌گویند همین موضوع می‌تواند بلوغ زودرس را برای او به دنبال داشته باشد. به گزارش ایسنا، مواد شیمیایی موجود در قوطی‌های کنسرو خوراکی، لاک ناخن و شامپوها می‌توانند سبب بلوغ زودرس در دختران شود و خطر ابتلا به سرطان و دیابت را در آنها افزایش دهند. مواد شیمیایی موسوم به فنول‌ها، پتالیت‌ها و فیتواستروژن‌ها که در بسته‌بندی‌ها و همچنین عطرها، لوسیون‌ها و شامپوها مورد استفاده قرار می‌گیرند، متهمان ردیف اول ابتلا به بلوغ زودرس هستند و می‌توانند در آینده فرد را با سرطان و دیابت روبه‌رو کنند.
هر روز گوشت بخورد
برای سلامت فرزند‌تان هم که شده، رژیم غذایی متنوعی را در خانه اجرا کنید و دست از مصرف پی‌در‌پی گوشت بردارید، زیرا محققان می‌گویند مصرف زیاد گوشت می‌تواند موجب بروز بلوغ زودرس در دختران شود. به گزارش بی‌بی‌سی، دخترانی که در دوران کودکی زیاد گوشت می‌خورند، زودتر از دیگر دختران، ‌بالغ می‌شوند. محققان می‌گویند اگر در 3 سالگی کودکی بیش از 8 نوبت در هفته و در 7 سالگی، ۱۲ نوبت در هفته گوشت مصرف کند، زودتر از همسالانش بالغ می‌شود. پژوهشگران می‌گویند رژیم غذایی حاوی گوشت زیاد، بدن را برای بارداری آماده می‌کند و سبب بلوغ زودرس هم می‌شود.
زیاد تلویزیون ببیند
نه به دلیل ضعیف شدن چشم و نه از دست دادن تمرکز، به دلیل مبتلا نشدن به بلوغ زودرس هم که شده، فرزند‌تان را از جلوی تلویزیون دور کنید، زیرا محققان می‌گویند تماشای بیش از اندازه تلویزیون می‌تواند باعث اختلال در تعادل هورمونی در نوجوانان و در نتیجه بلوغ زودرس شود. به نوشته بی‌بی‌سی، جلوگیری از دسترسی کودکان به تلویزیون تنها به مدت یک هفته باعث افزایش 30درصدی هورمون ملاتونین در آنها می‌شود. این هورمون که از بلوغ زودرس جلوگیری می‌کند با تماشای بی‌رویه تلویزیون در بدن آنها کاهش پیدا می‌کند. پس اگر نمی‌خواهید وضعیت هورمونی فرزند‌تان به هم بریزد و با مشکلات ناشی از بلوغ زودرس مواجه شود، تماشای تلویزیون را برایش جیره‌بندی کنید.
پدرش از خانه رفته باشد
شاید گمان کنید که نبودن یکی از والدین تنها به مشکلات عاطفی و روانی در دختر بچه‌ها منجر می‌شود و فکرش را هم نکنید که مشکلی مثل نبودن پدر در خانه، می‌تواند چه مشکلات دیگری را برای دختران‌شان به همراه بیاورد.
اما محققان می‌گویند این اتفاق علاوه بر تمام پیامدهایی که دارد، سیستم هورمونی دختران را به هم می‌ریزد و آنها را با مشکل بلوغ زودرس دچار می‌کند. به گفته آنها، دخترانی که در خانه‌های بدون پدر زندگی می‌کنند، در سنین پایین‌تر بالغ می‌شوند. به نوشته یو‌اس‌ای تودی، چنین اتفاقی می‌تواند تاثیر بیشتری روی دختران خانواده‌های مرفه بگذارد و باعث شود که دختران خانواده‌های پردرآمد، به دلیل نبود پدرشان زودتر از دیگران بالغ شوند.

رفتارهای خوب را در کودک خود تقویت کنید

پیروی از ده قانون ساده به شما امکان می دهد که رفتارهای خوب را در کودک خود تقویت کنید و این رفتار را در آنها به صورت عادت در آورید.

رفتار درست بچه‌ها را تقویت کنید نه بدرفتاری شان را:
درخواست‌های مودبانه بچه‌ها را تقویت کنید، نه نالیدن‌ها و فریاد زدن‌هایشان را یا سربه‌سر گذاشتن‌ها و کج‌خلقی‌ها و قهر کردن‌هایشان را. سعی کنید بحث و گفت‌وگوهای آرامی‌که در بین تان وجود دارد را چند برابر کنید، نه مجادله کردن و پافشاری و جنگیدن‌هایی که گاه و بی‌گاه بین‌تان به وجود می‌آید.

به آنها بیاموزید که قبل از صحبت فکر کنند:

همیشه در حین حرف زدن با فرزندانتان از آنها بپرسید منظور تو دقیقا چیست؟ چقدر راجع به این حرف فکر کرده‌ای؟ فکر می کنی خواسته تو چه نتیجه ای در بر دارد؟ به چه روش های دیگری می توانی عمل کنی؟ از او بخواهید که همیشه حرف‌هایش را بسنجد بعد بزند؛ اگر به این روش عمل کرد‌ برای ثابت‌قدم بودنش به او پاداش دهید.

از فرزندان‌تان توقع رفتار خوب داشته باشید:
بچه‌ها باید بدانند که شما چه توقعی از آنها دارید و آنها چه توقعی می‌توانند از شما داشته باشند. وقتی بچه‌ها بتوانند پیش‌بینی کنند که عکس‌العمل شما در برابر رفتارشان چگونه خواهد بود، می‌توانند رفتارهای انتخابی خود را بهتر کنند. مطمئن باشید که می‌توانید به آنها اعتماد کنید. اگر به فرزندتان برچسب های مثبت بزنید و لقب های دوست داشتنی ارائه کنید سعی می کنند همانی باشند که شما می خواهید.

بچه‌ها به حرف‌های شما اعتماد دارند:
بچه‌هایتان را به شیوه‌ای تربیت کنید که در هر موقعیتی به مقتضای آن موقعیت رفتار کنند. به آنها بیاموزید که تلاش کردن اساسی‌ترین چیز است. آنها را در موقعیت‌های خوب تشویق کنید. وقتی شما فرزندتان را تشویق می‌کنید، آنها ایمان و اعتماد شما را به خودشان می‌بینند و در نتیجه به خودشان و توانایی‌هایشان ایمان می‌آورند. از او بخواهید که همیشه حرف‌هایش را بسنجد بعد بزند؛ اگر به این روش عمل کرد‌ برای ثابت‌قدم بودنش به او پاداش دهید.

وقتی الگوی بدرفتاری را تشخیص دادید، شیوه رفتاری‌تان را تغییر بدهید:
به فرزندتان قوانین رفتاری حاکم بر خانواده‌تان را بگویید؛ دقت کنید که این قوانین باید مشخص‌، ثابت و عقلانی باشد. از جدول‌های رفتاری و تعهدات استفاده کنید، موفقیت‌ها و رفتارهاریشان را پررنگ کنید‌؛ از آنها حمایت کنید و تشویق‌هایتان را هم در این جدول بگنجانید. اگر متوجه ایجاد یک رفتار منفی و جدید شدید چرایی آن را در رفتار خود جستجو کنید و به تجدید نظر بپردازید.

تنبیه معقول در نظر بگیرید:
در برابر بچه‌هایتان از تنبیه‌هایی استفاده کنید که به آنها بیاموزد که در برابر اعمال و رفتارشان مسئولند. بچه‌ها با تنبیه‌های معقول به خوب زندگی کردن ادامه می‌دهند. این تنبیه‌ها می‌توانند شامل محدود کردن و کوتاه‌کردن زمان‌های بیرون بودنشان باشد. فراموش نکنید وقتی از دستشان عصبانی هستید به هیچ عنوان تنبیه بدنی نکنید! در این صورت شما هیچ نتیجه ماندگار و مطلوبی نمی گیرید بلکه به طور موقت رفتار را حذف کرده و او را پرخاشگر می کنید.

از کودکی به آنها درس زندگی بدهید:
وقتی فرزندتان هنوز کوچک است، مسئولیت‌پذیری و تصمیم‌گیری را به آنها یاد بدهید: این دروس آنها را برای دنیای واقعی آماده خواهد کرد. به‌خاطر داشته باشید که بچه‌ها به محدودیت‌ها، ساختار و قوانینی پایدار و یکنواخت احتیاج دارند. در هر سنی می توان به او مطابق با توانش مسئولیت سپرد.

به آنها عشق بورزید:
علی‌رغم رفتارهای خوب یا بد فرزندانتان به آنها عشق بورزید و علاقه و عشق خود را با کلام و یا عملی ابراز کنید . کودکان از قلب شما نا آگاهند و شما باید آنها را مطلع کنید.

بگویید که کار خوب بدون پاداش نخواهد ماند:
برای اینکه نسبت به انجام کارهای درست احساس خوبی داشته باشند، به آنها بیاموزید که خودشان درپی به دست آوردن پاداش کار درست خود باشند.

محیط و فضای خانوادگی سالم و دلپذیری را ایجاد کنید:
استعدادها و توانایی‌های شان را تایید کنید و ضعف‌های‌شان را بپذیرید و در رفع این ضعف‌ها به آنها کمک کنید. قبول کنید که هیچ‌کس بدون عیب نیست و به آنها فرصت جبران بدهید.