دلایل و راه های برخورد با افسردگی سالمندان

می گوید: دیگر پیر شده ام و بدون عصا راه رفتن سخت شده است. می گویم: من عصای دستت می شوم. می گوید: خرج مریضی ام سنگین شده و بارم به دوش تو افتاده. می گویم: برکت خانه ام هستی، هر چه دارم از توست.


می گوید: می ترسم روزی تو را نشناسم، می گویند پیری، فراموشی می آورد.

می گویم: نترس چرا که جوانی من محصول پیری توست و این محصول هیچگاه آفت فراموشی نمی خورد.

پدرم پیر شده است، اما هنوز صدای الله اکبر نماز صبحش، جوان و تازه مانده است، هنوز روزهای داغ تابستان بر روزه های رمضانش فائق نیامده و هنوز هم روز اول عید همگی منتظر اسکناس هایی نو​ هستیم که قبل از هر کس از او عیدی بگیریم. مادرم هم پیر شده است، چین وچروک صورتش، از گذر ایام حکایت ها دارد، بیماری قلبی و مرض قند، مشت مشت قرص را به او تحمیل می کند؛ اما آنها، قهرمانان زندگی من هستند و همچون کوه، توانم می بخشند.

اولین نشانه های افسردگی، پس از تنهایی به وجود می آید. مرگ همسر و تنهایی پس از آن، یکی از بدترین اتفاقات این دوران است. بازنشستگی از کار هم، به این تنهایی دامن می زند. علاوه بر این، کاهش سلامتی سبب مصرف داروهایی می شود که افسردگی و ناراحتی های روحی، از عوارض جانبی این داروهای شیمیایی است. به تمام این مشکلات ترس از مرگ، اضطراب از روبه رویی با مشکلات مالی و ترس از ناتوانی برای اداره خویشتن را نیز اضافه کنید. زمانی که افسردگی در سطح متوسط قرار دارد سالمندان واکنش هایی نظیر گریه از خود نشان می دهند؛ اما در موارد جدی تر آنها می گویند که دوست دارند گریه کنند؛ اما نمی توانند و بدتر از این زمانی است که آنها مدام از مرگ صحبت می کنند و هر لحظه انتظار مردن را می کشند.

به آنها حس مفید بودن بدهید: ممکن است سرعت کار سالمندان زیاد نباشد، اما آنها بسادگی می توانند کارهایی را که نیاز به دقت و حوصله بیشتری دارد، انجام دهند. دستور یک غذای سنتی را از مادربزرگتان بپرسید یا از پدربزرگتان بخواهید وقتی از پارک برمی گردد کمی خرید کند. حتی می توانید چند دقیقه ای موهایتان را به دستشان بسپارید تا برایتان ببافند. خلاصه این که راه های مختلفی وجود دارد تا از آنها کمک بگیرید، تا آنها حس نکنند در این سنین سربار شما هستند.

آنها را تبدیل به نگهبان خانه نکنید: یکی از ساده ترین کارها برای افسرده کردن آنها، این است که در سفرها و مهمانی ها به دلیل ناتوانی یا بی حوصلگی شان، آنها را تنها بگذارید، چرا که طولی نمی کشد که احساس می کنند نگهبان خانه شما شده اند. اگر میزبان شما شرایط خاصی دارد مثلا مهمانی پرسروصدایی در انتظارتان است یا خانه او پله های زیادی دارد، این شرایط را برای مادربزرگ یا پدربزرگ توضیح دهید و تا حد امکان کسی را در خانه بگذارید تا تنها نمانند. می توانید از خواهر یا برادری که به این مهمانی دعوت نشده اند، بخواهید آن شب را به منزل شما بیاید.

اجازه ندهید اعتماد به نفسشان ضعیف شود: پدربزرگ و مادربزرگتان را درک کنید، آنها از یک سو به گذشته ای فکر می کنند که دیگر برنمی گردد و از سوی دیگر به آینده ای که چندان درخشان نیست. از نظر جسمی روز به روز ضعیف تر می شوند و همین موضوع اضطراب و نگرانی آنها را زیاد می​کنند. گاهی حرف هایی می زنند یا کارهایی می کنند تا شما بیشتر به آنها توجه کنید، پس گمان نکنید که قصد دارند شما را اذیت کنند، بلکه بدانید به دنبال اندکی توجه بیشتر هستند. ​ سعی کنید​ حس زیبایی و جوانی را در آنها زنده کنید. خودتان صورتشان را اصلاح کنید، موهایشان را رنگ کنید، اگر هنوز دوست دارند از حنا استفاده کنند، مانعشان نشوید، لباس های نو برایشان بخرید و به همان اندازه که به اتوی لباس خودتان اهمیت می دهید، به آراسته بودن آنان نیز توجه کنید. تمام این کارها برای این است که آنها حق دارند که هنوز زیبا باشند و زندگی کنند.

یک اتاق، اگر نمی شود یک کمد، اگر نمی شود یک کشو به آنها اختصاص دهید. اگر مادربزرگ یا پدربزر​گ​تان مهمان خانه شما شده اند، برایشان فضایی شخصی را فراهم کنید. شاید دیده باشید که سالمندان برخی لوازم خود مثل پول یا جواهراتشان را در رختخواب یا زیر بالش می گذارند، اگر به آنها فضایی شخصی بدهید، خیالشان ​راحت می​شود بویژه​ که سالمندان در این سنین وسایلی دارند که چندان تمایل ندارند دیگران آنها را ببینند، مثل دندان مصنوعی؛ بنابراین اگر خانه تان بزرگ است و امکان اختصاص دادن یک اتاق به آنها را دارید حتما این کار را انجام دهید، اگر خانه تان کوچک است یک کمد یا کشو را برایش خالی کنید و کلید آن را به خودش بدهید.

به آنها گوش​ و توجه کنید: یکی از مهم ترین کارهای شما در برابر آنها خوب گوش دادن است. ممکن است سخنان مادربزرگ برای چندمین بار تکراری باشد؛ اما شما باید مثل بار اول به آنها توجه کنید،

برنامه خواب سالمندان با خواب جوان ترها تفاوت دارد: اگر دیدید​ آنها سرشب خواب آلود هستند و صبح زود بیدار می شوند تعجب نکنید، چرا که با افزایش سن ساعت خواب بدن تغییر می کند و آنها روزانه به شش تا هشت ساعت خواب سبک هم نیاز دارند؛ اما بیش از ۵۰ درصد سالمندان از بی خوابی های شبانه شکایت می کنند که می تواند بر اثر عوارض داروها یا نداشتن فعالیت بدنی باشد. بسیاری از سالمندان به دلیل درد در مفاصل رغبتی به حرکات بدنی ندارند، پس در طول روز آنها را تشویق کنید تا کمی راه بروند حتی در خانه یا این که برخی حرکات ورزشی سبک را انجام دهند تا هنگام خواب کمی خسته باشند. استفاده از تشک های طبی و برقی که گرما تولید می کند، می تواند از درد مفاصل آنها بکاهد و خواب شبانه را برایشان آسان تر کند.


مراقب باشید که او به طور منظم تحت نظر پزشک باشد: بعضی​داروهایی که سالمندان استفاده می کنند دارای عوارض افسردگی است، بد نیست درباره این داروها با پزشک مشورت کنید. همچنین برنامه غذایی سالم و مقوی که سرشار از میوه، سبزی، ویتامین ها، مواد معدنی و پروتئین هاست برایش فراهم کنید. درست کردن یک غذای جداگانه برای آنها نه تنها سبب تامین سلامت جسمی آنها می شود، بلکه تداعی کننده میزان مهم بودنشان در نزد شماست. و در آخر این که افسردگی یک زنگ خطر است، زیرا سالمندانی که افسرده می شوند به احتمال بیشتری دچار آلزایمر، سکته مغزی، دیابت و دیگر بیماری های جسمی می شوند.