س: دو دختر جوان و نوجوان دارم، پسری 2.5 ساله هم دارم، همسرم با کوچک
ترین حرکتی که از بچه سر بزند با من مشاجره شدید لفظی می کند که «الان
زمان استراحتم بود و...!» از همه چیز خسته شده ام، همسرم مدام کلمه طلاق
توافقی را تکرار می کند. با وجود مشغله کاری زیاد کمکش می کنم اما از دید
او کافی نیست.
ملیحه شهرستانی- کارشناس ارشد روان شناسی بالینی:
با سلام خدمت شما دوست عزیز، می دانید ریشه مشکل در کجاست؟ به نظر می رسد
شما بیش از حد توان و انرژی تان تلاش می کنید تا همه را از خودتان خشنود و
راضی نگاه دارید و این خصوصیت شخصیتی شما، باعث شده است تا اطرافیان نیز
بیش از حد توان و ظرفیت تان از شما متوقع باشند و انتظارات غیرمنطقی و
نامعقول از شما داشته باشند.
در واقع وجود این باور غلط در شما که «همه باید از من راضی باشند»، باعث
شده است که شما نه تنها از اطرافیان بلکه از خودتان هم خسته شوید و محتوای
کلام شما نشان می دهد که رفته رفته به سمت ابتلا به افسردگی می روید. از
طرفی این «خستگی روانی» شما به عنوان یک مادر که نقطه ثقل خانواده و نقطه
امید فرزندان هستید موجب می شود تا از کفایت لازم در امر فرزندپروری هم
برخوردار نباشید و در این میان کسی که بیش از همه از افسردگی و روحیه ضعیف
شما متاثر می شود و رنج خواهد برد، فرزند کوچک تان است؛ زیرا او نوپا و
در حال رشد است و سن 2.5 سالگی از جمله مراحل مهم رشد کودک محسوب می شود
که در آن مادر باید به حد کافی از سلامت و ثبات روانی برخوردار باشد تا در
امر تربیت فرزندش موفق عمل کند. با این مقدمه به سراغ راهکار می روم:
این کارها را انجام دهید
1 - از نیرو و همکاری دو فرزند جوان و نوجوان تان در اداره امور منزل و
پرورش کودک استفاده کنید: همانطور که اشاره کردید شما دارای دو دختر جوان و
نوجوان هستید، اگر چه می توان پیش بینی کرد که آن ها درگیر دغدغه ها و
بحران های رشدی سن خود هستند اما چنانچه در تربیت آن ها موفق عمل کرده
باشید، اینک نوبت آن هاست که عصای دست شما باشند و حق فرزندی را در چنین
شرایطی که شما به لحاظ روحی خسته و به هم ریخته اید ادا کنند تا شما هم با
کمتر شدن حجم مسئولیت های زندگی اندکی به خودتان رسیدگی کنید.
2 - ساعت های خواب کودک تان را با ساعت های حضور همسرتان در منزل هماهنگ
کنید: برخی آقایان به خصوص کارمندان معمولا بعدازظهرها (بعد ازساعت کاری)
در منزل حضور دارند و برخی دیگر معمولا به هنگام صرف شام به منزل می رسند.
توصیه من به شما این است که تا حد امکان 20 دقیقه قبل از زمان استراحت
همسرتان، کودک خود را برای خواب آماده کنید طوری که همسرتان با سر و صدا و
شیطنت های مکرر کودک روبه رو نشود. تعداد زیادی از مادران در پاسخ به این
راهکار اعتراض می کنند که فرزند ما در آن ساعت نمی خوابد اما نگران
نباشید. کافی است شما الگوی خواب کودک خود را تغییر دهید آنگاه به شکل
معجزه آسایی خواهید دید که سیستم بیولوژیکی بدن با الگوی جدید خواب هماهنگ
خواهد شد.
3 - از بار مسئولیت زیاد خود بکاهید و در دیگران توقع و انتظار بیش از
حد ایجاد نکنید: اگر دقت کرده باشید با وجود این که از هیچ تلاشی برای
فراهم کردن آرامش خاطر همسر و فرزندانتان دریغ نکرده اید و حتی بخشی از
مسئولیت ها و وظایف همسرتان را نیز شما به عهده گرفته اید اما باز حرف از
طلاق توافقی و در واقع نوعی قدرنشناسی و ناسپاسی در میان است. توصیه می کنم
برای تقویت قوای روحی و روانی خود اندکی از عالم مشکلات و دغدغه ها فاصله
بگیرید و کمی به خود و سلامت روان تان بپردازید. چرا که با توجه به
شرایطی که گفته اید ممکن است دیر یا زود از درون تحلیل بروید و با نوعی
«افسردگی» و یا شاید «بحران هویت» روبه رو شوید که این حالت روحی شما به
مرور زمان بر فرزندان و حتی همسرتان نیز تاثیر منفی خواهد گذاشت.
4 -مقابله به مثل نکنید: به نظر می رسد همسر شما هم از نوعی فشار و
خستگی روحی رنج می برد و به همین دلیل پرخاشگری و مشاجره لفظی می کند چون
نیاز به برون ریزی تنش و هیجانی دارد که در محیط کار و ... متحمل می شود.
در چنین مواقعی توصیه می شود دست به عمل متقابل نزنید و به درگیری لفظی با
او نپردازید تا رفته رفته آرام شود. سعی کنید به گونه ای کمکش کنید تا
آرامش روان خود را باز یابد.
5 - از کمک یک
روانشناس
بهره مند شوید: به نظر می رسد بین شما و همسرتان اختلافات زناشویی نسبتا
عمیقی ایجاد شده است به گونه ای که شما را به سمت «افسردگی» و همسرتان را
به سمت «پرخاشگری» متمایل کرده است. بهتر است شنونده صحبت های همسرتان هم
باشیم تا ریشه اصلی اختلافات را کشف کنیم. یک روانشناس متخصص در امر
خانواده درمانی می تواند به شما در حل مشکلات تان کمک کند.